ირინა მაკარიძე

ქვეყანაში შექმნილ რთულ პოლიტიკურ ვითარებასა და გამოსავლის გზებზე „ქრონიკა+“-ს ესაუბრება „ლელო-ძლიერი საქართველოს“ ერთ-ერთი ლიდერი, საარჩევნო შტაბის ხელმძღვანელი, თაზო დათუნაშვილი:

_ თაზო, ერთ დღეს ოპოზიციის ორი ლიდერისა და თავდაცვის ყოფილი მინისტრის დაკავება რას ნიშნავს, როგორ შეაფასებთ?

_ ივანიშვილის რეჟიმი საქართვლოში იწყებს სახელისუფლებო ვერტიკალის შიშის სისტემაზე მთლიანად გადაწყობას. მას ორი მოკავშირე ჰყავს ხელისუფლების შენარჩუნების საქმეში, ეს არის რუსეთი და საზოგადოებაში შიშის დანერგვა. ამ შიშის დასანერგად ის იყენებს რუსეთშივე გამოცდილ მეთოდებს. ავტოკრატია სხვა არაფერია, თუ არა შიშზე დაფუძნებული ძალაუფლება. დემოკრატიის მოსაკლავად რეჟიმი ყველაფერს აკეთებს. ერთი მხრივ,   რეპრესიული კანონების მისაღებად იყენებს არალეგიტიმურ პარლამენტს, კლავს პოლიტიკურ ოპოზიციას, _ მათი უმეტესობა ციხეშია, ყველაზე სისხლის სამართლის საქმეებია აღძრული, ზოგი გამოუშვეს, ამით თამაშობენ ზოგადად. ახლა ახალი ტალღა წამოვიდა დაჭერების და ლევან ხაბეიშვილი დაიჭირეს. ყველას თავზე სისხლის სამართლის საქმეებია, ერთი გაქცეულია საერთოდ. იგივე ხდება  სამოქალაქო საზოგადოების მიმართაც, ყველა სამოქალაქო ფიგურა, ვინც ბოლო წლებში აქტიურობდა, სისხლის სამართლის გამოძიების ქვეშ არის, სასამართლოებში დაატარებენ და სახელმწიფოს საბოტაჟს ედავებიან დასმენის საფუძველზე. არც მედიას ულხინს, თავისუფალი სატელევიზიო არხები იქნება თუ მცირე გამოცემები, ყველას პრობლემები აქვს, ერთი მხრივ, საკანონმდებლო შეზღუდვები და, მეორე მხრივ, დაფინანსების წყაროზე წვდომის ჩაკეტვა. ამ ვითარებაში ვხედავთ შიშის სისტემის ამოქმედებას. ბოლო ფაზაა რეალურად, მხოლოდ პროპაგანდისტული ნარატივებით ვეღარ ახერხებენ თავისივე მხარდამჭერების მობილიზებას, თავისსავე მხარდამჭერებში აქვთ უკვე დიდი პრობლემა, ამიტომ ცდილობენ ყველას დაშინებას. რატომ დაიჭირეს ჯუანშერ ბურჭულაძე ახლა? _ ბურჭულაძე კორუმპირებული არარაობა რომ არის, ეს მის მინისტრად დანიშვნამდეც იცოდნენ. სამინისტროში მთელი მისი ყოფნის დროს იცოდნენ, რომ კორუფციის ბუნაგად აქცია საქართველოს შეიარაღებული ძალების სამინისტრო. ქვეყანას, რომელსაც ოკუპაციის პირობებში უწევს ცხოვრება, მისმა თავდაცვის მინისტრმა ჯიბის ქურდივით, ჯიბგირივით, ხან ემერტეებში იპარა ფული, ხან კიდევ რაში. ყოველთვის იცოდნენ, რომ ის იყო კორუმპირებული არარაობა, ახლა, უბრალოდ, პოლიტიკურად დასჭირდათ. როდესაც პოლიტიკური ოპონენტი დაიჭირეს ხაბეიშვილის სახით, ამის გადასაფარად ჯუანშერიც მიაყოლეს, რათა შექმნან ილუზორული სცენარი, რომ ვიღაც სახელმწიფო გადატრიალებას აპირებდა. ვიღაცა  არ აპირებს სახელმწიფო გადატრიალებას, ქართველ ხალხს ყელში ამოუვიდა რუსული მმართველობის სისტემა და ამ რუსი მაფიოზების მიერ ქვეყნის მართვა, ქართველი ხალხი მშვიდობიანი წინააღმდეგობის პროცესით წალეკავს ამ ხელისუფლებას. არავინ ხელისუფლების გადატრიალებას არ აპირებს, „ქართული ოცნების“ მდგომარეობას ხელისუფლების გადატრიალება არ სჭირდება. ლაპარაკია დიდ, მშვიდობიან წინააღმდეგობაზე და ასე შეიცვლება ხელისუფლება ამ ქვეყანაში. სხვანაირად ის აქედან წამსვლელი არ არის. ამის თავიდან ასარიდებლად ის აყენებს ამ შიშის საყოველთაო მექანიზმს და ამით უნდა ქვეყანა მართოს. ჩვენმა მკითხველმა ჩვენზე უკეთ იცის, რომ ქართული საზოგადოება, საქართველოს ხალხი შიშის სისტემით ვერ იმართება, შიში არ იქნება ის, რაც დაიჭერს ამ პროცესს. როდესაც დაშინებას უპირებს ხელისუფლება, ხალხი ყოველთვის საკადრისს პასუხს სცემს მას.

_ თუ ეს იცით, მაშინ რატომ მონაწილეობთ ამ არჩევნებში, რომელსაც სხვა პარტიები არ აღიარებენ?

_ ვინმეს კი არ სჯერა „ლელოში“ და ეს არჩევნები ნორმალურ არჩევნებად კი არ მიგვაჩნია, რამე ფსიქიკური აშლილობა კი არ დაგვეწყო, ზუსტად ვიცით, რა არის ეს არჩევნები, ოღონდ მიგვაჩნია, რომ ეს ველი გამოსაყენებელია პოლიტიკური ბრძოლისთვის, რადგან პოლიტიკური პარტია ვართ. მე რომ არ ვიყო პოლიტიკური პარტიის წარმომადგენელი და ვიყო აქტივისტი, ვიტყოდი, რომ არა, რა ჩემი საქმე ეგ არჩევნებია, ჩვენ ბოლომდე უნდა ვიბრძოლოთ, მაგრამ, ჯერჯერობით, პოლიტიკოსი ვარ, ჯერჯერობით, პარტია „ლელო“ არსებობს. სანამ ეს შესაძლებელია, მანამ ეს პოლიტიკური პროცესი მაქსიმალურად უნდა გამოვიყენოთ.

_ ის ფაქტი, რომ ხელისუფლება „ლელოს“ ლიდერებს ათავისუფლებს და სხვა ოპოზიციონერ ლიდერს იჭერს, ეს ხომ არ დააზიანებს „ლელოს“ ავტორიტეტს ოპოზიციურ სპექტრში?

_ დიახ, ბინძური მანიპულაცია იყო „ლელოს“ ლიდერების გათავისუფლება. ეს ფაქტი ემსახურებოდა იმას, რომ სირთულე გაგვიჩინოს საარჩევნო კამპანიის პროცესში. მიზანი მამუკა ხაზარაძისა და ბადრი ჯაფარიძის გამოშვების იყო ეს _ პრობლემის შემოტანა, დაპირისპირების გაღვივება. ჩვენ ხელისუფლებას ამ მიზნის მიღწევაში, რაც არის საარჩევნო ველის მოსუფთავება, არ უნდა დავეხმაროთ, არ უნდა ავყვეთ ამას, ჩვენ ასეც მოვიქეცით _ არ ავყევით ამას. თუ მამუკას და ბადრის გამოშვების სამართლებრივი საფუძველი არსებობდა, მაშინ ვინც ანალოგიური ბრალდებით არის დაკავებული, ყველას გამოშვების საფუძველი არსებობდა, მაგრამ ეს არ მოხდა, რათა ოპოზიციაში დაპირისპირებისკენ წაეყვანათ ყველაფერი.

_ რა მოლოდინი გაქვთ 4 ოქტომბრისგან? რა უნდა მიიღოთ და რა უნდა მისცეთ ქვეყანას ამ არჩევნებში მონაწილეობით?

_ ძალიან ძნელია პროგნოზირება, რა იქნება, რადგან არაფერი კავშირი იმას, რაშიც ვცხოვრობთ, არ აქვს ნორმალურ პოლიტიკურ ვითარებასთან, მაგრამ ეს არჩევნები გამოყენებული უნდა იყოს დიდი პოლიტიკური ბრძოლისთვის. ბევრი სცენარი არსებობს, რომლის წარმატებად ჩათვლა შეიძლება. წარმატება იქნება, რა თქმა უნდა, ირაკლი კუპრაძის თბილისის მერად გამარჯვება. წარმატება იქნება საკრებულოებში დიდი ოპოზიციური წარმომადგენლობა, რომელსაც შეუძლია აქტივობა თბილისში, სხვა ქალაქებში, სოფლებში. ახალი, ენერგიული ადამიანები, რომლებიც განწყობილები არიან რეჟიმის შესაცვლელად, რომლებიც პარტნიორები არიან, მათი გააქტიურება ადგილებზე ასევე წარმატებად ჩაითვლება.

მე, როგორც ამ კამპანიის შტაბის ხელმძღვანელი, წარმატებად ჩავთვლი თუნდაც იმას, რომ ბევრი მეორე ტურის საჭიროება შეიქმნას, ამ საარჩევნო კამპანიაში „ქართულმა ოცნებამ“ თავისი სალაფავი და ტყუილი მარტივად ვერ უნდა გაყიდოს. წარმატებად ჩავთვლი იმასაც, რომ ის ჩვენი თანამემამულეები, რომლებიც ჩვენსავით პოლიტიკურად აქტიურები არ არიან და არ ადევნებენ თვალ-ყურს ყოველდღიურად მიმდინარე პროცესებს, თუნდაც იმიტომ, რომ სოციალური სიდუხჭირის გამო ამის დრო არ რჩებათ, ამ ადამიანებამდე ჩვენი საერთო ბრძოლის არსი მივიტანოთ. კი, ეს შესაძლებელია საარჩევნო კამპანიისას უფრო მეტად, ვიდრე სხვა დროს, რადგან საარჩევნო კამპანიისას ჩვენი თანამოქალაქეების ყურადღება უფრო მეტად ეთმობა პოლიტიკურ პროცესს და შეგვიძლია მათი წინააღმდეგობის პროცესში ჩართვა. ჩვენ ვგულშემატკივრობთ რუსთაველის გამზირის პროტესტს, მაგრამ წინააღმდეგობის პროცესი გასააქტიურებელია მთელ ქვეყანაში, ეს უნდა იყოს ტოტალური პროცესი, რომლის მეშვეობითაც უნდა ჩამოვშალოთ ივანიშვილის მმართველობის სისტემა ამ ქვეყანაში.

_ თქვენ მემორანდუმი გაქვთ გახარიას პარტიასთან. არ არის გამორიცხული, რომ მათ მიიღონ გადაწყვეტილება პარლამენტის მუშაობაში ჩართვის, რას იტყვით ამის შესახებ? 

_ ვერ ავიღებთ ამ პარტიის გადაწყვეტილებაზე ვერანაირ პასუხისმგებლობას, ჩვენ მემორანდუმი გვაქვს  თვითმმართველობის არჩევნებთან დაკავშირებით და ვართ პარტნიორები ამ არჩვენებზე. მიგვაჩნია და მომავალშიც ასე ვიფიქრებთ „ძლიერი საქართველო“ სრული შემადგენლობით, რომ საპარლამენტო მანდატების დატოვება იყო ერთადერთი სწორი გადაწყვეტილება, რომელიც იმ პროცესში და იმ მომენტში უნდა მიგვეღო. ჩვენ დღემდე შეწყვეტილი გვაქვს უფლებამოსილება და არ ვართ თანამონაწილე გაყალბებული არჩევნების შედეგად ფორმირებული პარლამენტის და არ ვართ თანამონაწილე იმ დანაშაულის, რომელსაც ივანიშვილი სჩადის. ამას მივიჩნევთ ისტორიულად სწორ გადაწყვეტილებად. ფუნდამენტური შეცდომა გვგონია, რომ ამ თამაშში შეყვეს „ქართულ ოცნებას“ რომელიმე  ჩვენგანი გამარჯვებული პარტიებიდან, ამას ფატალურ შეცდომად მივიჩნევ. ჩვენი პარტნიორების პოზიცია არის მკვეთრი ამ საკითხთან დაკავშირებით, რომ გახარიას გუნდიდან არავინ აპირებს ამ პროცესში შესვლას. რაღაც დაშვებაზე ილაპარაკა გახარიამ, მაგრამ ოფიციალურად გაკეთდა განცხადება, რომ ისინი ამას არ აპირებენ. მე სიტყვებს ვენდობი, რადგან სხვა გზა არ მაქვს.

_ ვიცით, რომ საერთაშორისო დამკვირვებლები არ დააკვირდებიან ამ არჩევნებს. არ არსებობს არჩევნების სამართლიანად ჩატარების შესაძლებლობა. იგივე დილემის წინაშე ხომ არ აღმოჩნდებით 4 ოქტომბერს, აღიაროთ თუ არა არჩევნების შედეგები? შეხვალთ ამ ფორმით ჩატარებული არჩევნების შედეგად საკრებულოებში?

_ არჩევნების გაყალბების მოლოდინი ძალიან მაღალია, მაგრამ უნდა გავმიჯნოთ ერთმანეთისგან საპარლამენტო და ადგილობრივი არჩევნები. ერთი ხელისუფლების ბედს წყვეტს და მეორე _ თვითმმართველობის, რომელიც ადგილობრივ მმართველობას განსაზღვრავს. არავითარი კავშირი ამ ორ არჩევნებს ერთმანეთთან არ აქვს. ვერავითარი ფორმით ადგილობრივი არჩევნები ვერ ახდენს  გაყალბებული საპარლამენტო არჩევნების ლეგიტიმაციას. გვაქვს თუ არა მოლოდინი, რომ იმავე  დილემის წინაშე დავდგებით? _ რა თქმა უნდა, ძალიან მაღალია ეს მოლოდინი. რამეს ცვლის ამ პროცესში თუნდაც ეუთო/ოდირის უკანასკნელი განცხადება? _ არა, ჩვენთვის არ ცვლის, რადგან ჩვენ გადაწყვეტილება როდესაც მივიღეთ, ზუსტად ვიცოდით, რომ არავინ ჩამოვიდოდა ამ არჩევნებზე დასაკვირვებლად, ვართ ჩვენი დამკვირვებლებისა და ჩვენი წარმომადგენლების ამარა, რომ მაქსიმალურად შევეცადოთ და ვამხილოთ ის გაყალბებები და ძალადობები, რაც არჩევნების დღეს იქნება. გააზრებულად ვხედავთ იმ დიდ ხიფათსა და პრობლემებს, რაც მოყვება ამ ყველაფერს, ოღონდ ასევე ვიაზრებთ, რომ ეს არჩევნები არის საშუალება ქართველი ხალხისთვის, რომ რაღაც ფორმით დაიბრუნონ ძალაუფლება.

_ გმადლობთ, საუბრისთვის.

_ არ დამისრულებია, ეს ძალიან მნიშვნელოვანია: ავტოკრატიებში მნიშვნელოვანია რწმენის ფაქტორი, ადამიანებს სჭირდებათ რწმენა და რაიმე ფორმით გამარჯვება, ამის მაგალითებს მოგიყვანთ ძალიან სიმპტომატურსა და მნიშვნელოვანს. _ ერთი არის ორბანის ჰიბრიდული ავტოკრატიის პირობებში ბუდაპეშტის მერის, ბუდაპეშტის წამოღება, როგორც ოპოზიციური ქალაქის, აბსოლუტურად ჩაკეტილ სისტემაში, რომელიც ორბანს აქვს   შექმნილი და ამან ძალიან მნიშვნელოვანი ბიძგი მისცა ორბანის წინააღმდეგ მოძრაობას. მეორე _ მეზობელ თურქეთში, სადაც ბევრად უფრო მძიმე ავტოკრატიაა, ყველაზე დიდი ქალაქის, სტამბოლის შემთხვევა, სადაც გაიმარჯვა ოპოზიციამ. ხომ ხედავთ, რა ბრძოლაა?  სტამბოლის მერი, რომელიც ახლა დაჭერილია, ერთ-ერთი ყველაზე რეალისტური კანდიდატია, რომელსაც შეუძლია ერდოღანს მოუგოს არჩევნები. როდესაც ვიღაცა გვაქილიკებს  „გამოგლეჯაზე“, ამას ვგულისხმობთ. ჩემთვის კი არ მინდა, ვინმეს რამე გამოვგლიჯო, ლაპარაკია იმაზე, რომ ადამიანებს, რომლებიც განწყობილი არიან ამ ხელისუფლების წინააღმდეგ, მივცეთ გამარჯვების მაგალითი და რწმენა. ავტოკრატიის პირობებში, სანამ არ დაგვიკარგავს ჯერ კიდევ არჩევნებში ხმის მიცემის უფლება, გამოვიყენოთ ეს უფლება და გავაგრძელოთ აუცილებლდ წინააღმდეგობის პროცესი.